Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü izniyle, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve KuzeyDoğa Derneği işbirliğinde 2022 yılında başlatılan "Küçük Akbaba Koruma Projesi" çerçevesinde, yırtıcı kuşların izlenmesine devam ediliyor. Proje, küçük akbaba neslinin korunmasını ve popülasyonunun uydu vericisiyle takibini amaçlıyor.
KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban ile Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Veteriner İşleri Daire Başkanlığı'ndan Nurben Fatma Koptekin öncülüğünde yürütülen çalışmada, Eskişehir'de ilk kez 24 Nisan 2022'de uydu vericisi takılan küçük akbaba "Midas", 3 yıl sonra tekrar yakalandı. Midas, 7 yaşında olup, Ocak ve Şubat aylarını Güney Sudan'da, Mart ayını ise Çad'da geçirmesinin ardından, tam 9 ülkeyi geçerek tekrar Eskişehir'deki üreme alanına döndü.
Midas, bu süre içerisinde 101,230 kilometre yol katetti ve göç sırasında saatte 102 kilometre hıza ulaştı. Ayrıca, deniz seviyesinden 7,830 metre yükseldiği tespit edildi. Midas'ın göç yolculuğu sırasında geçtiği ülkeler arasında Güney Sudan, Çad, Sudan, Libya, Mısır, Filistin, İsrail, Lübnan, Ürdün ve Suriye bulunuyor.
Dünya Akbaba Koruma Vakfı'nın da destek verdiği projede, Midas'ın yanı sıra verici takılı 9 küçük akbabanın takibi sayesinde, göç yolları ve yaşam döngüleri hakkında önemli bilimsel veriler sağlanmakta. Emrah Çoban, küçük akbabanın dünya genelinde neslinin tehlike altında olduğunu belirtti.
Çoban, 2022'de uydu vericisi taktıkları küçük akbabayı yeniden yakaladıkları için çok heyecanlı olduklarını ifade etti. Midas'ın kapanda bulunmasıyla çözüme kavuşturulması gereken işlemleri hızla gerçekleştirdiklerini ve uydu vericisini değiştirdiklerini söyledi. Midas, doğaya salındıktan sonra yuvasına ve ailesinin yanına geri dönecek.
Çoban, Midas'ın üç yıl içindeki uçuş bilgilerinin verici sayesinde takip edilebildiğini belirtti. Gelecekte Midas'ın, en uzun süre takip edilen küçük akbalardan biri olabileceğini düşünmekte. Şu ana kadar 101,000 kilometreden fazla uçtu ve tüm göç macerasını heyecanla gözlemlediklerini dile getirdi. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ekibi, Midas'ın üreme durumunu da sürekli takip ediyor; hangi yuvayı kullandığı, kaç yavru yaptığı gibi verileri kayıt altına alıyor.
Emrah Çoban, uydu vericilerinin batarya ömrünün 3 yıl olduğunu ve bu nedenle yeni bir verici takmak zorunda kaldıklarını ifade etti. Bu işlemin yaklaşık 25 dakika sürdüğünü ve Midas'ın doğaya salındıktan sonra ailesinin yanına döneceğini kaydetti. Akbabaların uzun mesafeler kat ettiğini, ancak yolda karşılaştıkları zorluklar ve kışlama alanlarını bilmediklerini açıkladı.
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Veteriner İşleri Daire Başkanı Nurben Fatma Koptekin, projenin dördüncü sezonuna sürpriz bir başlangıçla başladıklarını belirtti. Midas'ı 3 yıldır uydu vericisi ile takip ettiklerini hatırlatarak, toplamda 9 küçük akbabayı gözlemlediklerini duyurdu. Eskişehir Hayvanat Bahçesi olarak, bilet gelirlerinin %5'iyle bu koruma çalışmalarına bütçelendirdiklerini, bu kaynakların ziyaretçilerin kazançlarından elde edildiğini vurguladı.
Proje, Türkiye'de ilk ve tek olma özelliği taşımaktadır. Koptekin, bu koruma çalışmalarındaki katkılarından ötürü ziyaretçilere tekrar teşekkür etti.
